26 Mayıs 2016 Perşembe

"Satranç" - ZWEIG ♘ ♚

Stefan Zweig


Merhaba tatlı arkadaşlarım. Stefan Zweig'ın sihirli kaleminden iki tane şaheser kitaba yer vermek istiyorum blogumda.Önce Satranç ile başlayacağım sonraki postumda ise "Bilinmeyen Kadının Mektubu" ndan bahsedeceğim.
Nasıl olur da bu kadar incecik kitap, yüzlerce sayfalık kitaplardan çok daha büyük bir etkiye sahip olur diye düşünüyorum. Zweig yazınca oluyor işte.

       SATRANÇ     ♘ ♚

spoiler uyarısı!


SatrançSATRANÇ
Benim elimdeki kitap DOĞUBATI yayınlarından ,Gülperi Sert çevirisi. Çevirmen müthiş, notları sayesinde ekstra bilgi sahibi oluyorsunuz. Zweigin hayatından detaylı bilgiler vermiş.
Kitabın kapak tasarımına hayran kaldım. Kapaktaki resim ,"Bavyera Dükü ile eşinin Satranç Partisi" , 1552 yılında Hans Mielich tarafından yapılmış

Kitabın Özeti 
New York'tan Buenos Aires'a doğru giden bir gemide geçmekte hikayemiz. Dünya satranç şampiyonu Czentoviç de bu gemidedir. Kitabın ilk sayfalarında Czentoviç detaylı tanıtlır; Köylü bir gençtir. sadece satranç dehası vardır. Onun haricinde asosyal, kaba, kibirli, cahil biridir. Satranç şampiyonalarından büyük meblağlar kazanmış, ve ünlenmiştir.

Kitaptaki anlatıcı Czentoviçle tanışmak için can atar. Gemide tanıştığı petrol zengini jeoloji mühendisi (meslektaşlarım ne sık karşıma çıktı kitaplarda :D ) Czentoviç'e para karşılığında maç teklifinde bulunur ve Czentoviç kabul eder.

Salonda maç başlar. Mc Connor ile diğerleri Czentoviç'e karşı birlikte oynayacaklardır. Czentoviç ezici üstünlükle maça devam ederken birden Dr B çıkagelir ve gruba yardımcı olarak Czentoviçle berabere kalmalarını sağlar.  İşte asıl hikayenin kalbi bu noktadan sonra atmaya başlar.

Dr B anlatıcıya kendisinden ve yaşadıklarından bahseder. Dr B Viyanalıdır. Naziler tarafından yakalanmıştır. Birtakım bilgilere sahip olduğu için Onu toplama kampına göndermezler. Bir otelde 4 ay boyunca her gün sorguya çekilmek üzere hapsedilir. Psikolojisi günden güne bozulan Dr B, kendisini bir hiçlikte hisseder. Yapayalnız, ne bir kitap ne bir kalem, hiçbir şey olmayan odasında, psikolojik işkenceye maruzdur. Şu cümleler ile bunu net ifade ediyor :
"Bize hiçbir şey yapmadılar- bizi yalnızca sonsuz bir hiçliğin ortasına yerleştirdiler, çünkü bilindiği üzere yeryüzünde insan ruhuna sonsuz bir hiçlik kadar baskı yapabilecek başka bir şey yoktur" 
"Ben'imin ve bedenimin çevresini tümüyle bir hiçlik sarmıştı."
Bir gün bir subayın ceketinin cebinde bir kitap görür ve o kitabı çalar. Bu kitap "SATRANÇ" kitabıdır. O andan itibaren satrancı öğrenir, zihinden sürekli kendisiyle satranç oynar. Ancak bu da ciddi bir takıntı haline gelir ve zihninde sürekli iki kişiyi oynattığı için satranç zehirlenmesine uğrar ve şizofreni oluşur. Daha sonra sinir krizleri ve bilincini kaybederek hastaneye düşer ve oradan sonra da esareti sona erer ancak sınır dışı edilir. Esareti boyunca hiçlik ve değersizlik benliğini sarmıştır. Hastanedeyken yumuşak sesli, SAKİN OLUN diyen hemşireyi görünceki hislerini anlatan şu cümleler  Dr B nin  altüst oluşunu nasıl da derinden hissettiriyor:
"Gerçekten dünya üzerinde beni sorgulamayan bana işkence etmeyen bir insan var mıydı? Bu cehennem gibi geçen 1 yılda , bir insanın diğer bir insana iyi davranması bana imkansız  gibi geliyordu. "

Satrancı hiç gerçek figurlerle oynamamıştır o yüzden turnuvada satranç tahtasını ve gerçek oyuncuları görünce heyecenlanır ve müdahil olur.

Sonra da birebir Czentoviçle maç yapar.....Sonunu söylemeyeceğim :)

    ZWEIG'IN SON ESERİ    


Bu kitap Zweig'in en son eseridir. Eşiyle intiharından çok az bir zaman önce tamamlamış. Kitapta kendi psikolojsi ve yaşamından da yansımalar var.

Kesinlikle muhteşem, bir çırpıda okunan ama hafızaya kazınan bir etkiye sahip, okunması gereken bir kitap.

Kitaptan aşağıdaki satırlarla postumu noktalayayım. Yorumlarda buluşmak dileğiyle herkese mutlu günler;)


 "Satranç çok eski, ama aynı zamanda sonsuzca yenidir, kuruluşu mekanik ancak sadece hayal gücü ile etkilidir; ... hiçbir şey hesaplamayan bir matematik, eseri olmayan bir sanat, temeli olmayan bir mimaridir .."


64 yorum:

  1. Seviyorum bu kitabı felady! zihinde santranç oyunları iyiydi, severek okumuştum tespitinde haklısın bir çırpıda okunuyor ve kalıcı ;)
    Kitap okurken ki ciddiyetin ah ah enginar dolmasında ki halin ah ah diyorum :) Kırmızılımız seviyoruz seni, iyi okumalar...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fenomcum ben de gel git akıllıyım işte ahahah :) ha bu arada ikizler burcuyum :D
      ben de sizi kocaman seviyorum tatlım.
      çok teşekkürler <3

      Sil
    2. Yükselen ikizler Felady benimde 😂
      Ben de seviyorum ki 💕

      Sil
  2. Aynı anda okumuşuz kitapları :)

    YanıtlaSil
  3. Bunlarda da intiharı övüyor mu ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Syrakusacım yok övmüyor, asayiş berkemal :D ö

      Sil
    2. höö yok mu ?? nassı yok ? neden yok niye yok ?
      olmaz mı öyle yok mu yok ama niye yok ?
      ptuah !
      :D

      Sil
    3. ahaaa :D kendini vurdu deli:D

      Sil
  4. Demir Hanımcığım, senin vasıtanla Zweing in hayatını okudum. Gerçekten büyük yazarmış ama işte yaşadığı dönem, kökeni, Naziler hepsi birleşince adamın sonu acı olmuş.Eşiyle intihar etmesi, hem büyük bir aşk örneği, hem de büyük bir acı. Bu eserden sonra Zweig in hayatını kaybetmiş olması ne tuhaf. Bu büyük sanatçıların ölümleri hep sıra dışı oluyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hanfendiciğim gerekten de büyük bir yazar evet yaa ciddi bir bunalım yaşamış:( Gerçekten çok acı intihar etmeleri. :(

      Sil
  5. Okuyamadım daha ama listemde var, hakkında okuduğum en güzel incelemelerden biriydi.
    Teşekkürler, elinize sağlık. :)

    YanıtlaSil
  6. Zweig okayı severim ama bu kitabı atlamışım. Hatırlattın FeLady, ellerine sağlık :))

    YanıtlaSil
  7. Kırmızılım alacağım bu kitabı şart oldu ...
    Hepiniz toplanmış okuyorsunuz , ben okumazsam ayıp edeceğim ...
    Deryacığımı kocaman öpüyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Didemcim canım :) okursun tabi ;) ben de seni kocaman öptüm ^.^

      Sil
  8. "Bize hiçbir şey yapmadılar bizi yalnızca sonsuz bir hiçliğin ortasına yerleştirdiler.''cümlesi o günlerden günümüze getirdi beni.Farkına varanlar yaşamın tadını duyumsamaya çalışa dursun,çoğu insan hiçlik içinde kaybolmuş hayatlara mahkum yaşıyor bilmeden.
    Teşekkürler tanıtım için.Bir hayli okunası duruyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aytül Örcün ,
      Evet hiçlik içinde yok olan hayatlar çok.ben teşekkür ederim. sevgiler <3

      Sil
  9. İl Handan'da görüp okumalıyım dediğim kitapları şimdi sende okumam bana kesin işaret :)))
    Şu sıralarda dikkat gerektiren kitaplar okuyamıyorum, ve muhtemelen de bu yaz böyle geçecek...
    Kışa sıraya koydum o sebeple ;)

    O kırmızı nasıl bir kırmızıdır arkadaş :))) Tek geçiyorum bu rengi ♥

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şebocum Handan 4 koldan illuminati yapıyoz biz :)
      bende de var dikkat dağınıklığı bu aralar, okuduklarımı zor anlamaya başladım kafa gitti hepten canım. Kış daha kolay okunuyor haklısın. Yazın en güzeli dergi okumak nette surf yapmak :) ♥
      Ah Şebocum kırmızım keşke akmasa da hep böyle kalsa ben de bayılıyorum ama 2-3 yıkamadan sonra renk gitmeye başlıyor :/ hevesimi alana kadar devam ondan sonra morla felan görürmüşsünüz beni :) nasılsa niyeti bozduk renklerde :D
      çok teşekkürler canım ♥

      Sil
  10. Çok güzel bir tanıtım olmuş.Sen bu işi en iyi yapan bloglardansın,hem okumuş gibi,hem de verdiğin ip ucları sayesinde o kitabı mutlaka okuma isteği uyandırıyorsun.Tebrik ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merihcim çok sevindim bu yorumuna. Ben pek güzel yorumlayamadığımı düşünüyordum sağolasın moral oldu :)
      Kocaman teşekkürler canım ♥

      Sil
  11. öneriniz için teşekkürler en yakın zamanda bakmaya çalışacağım:)
    blog keşif etkinliğinden geliyorum blogunuzu takibe aldım bende beklerim:') http://meleksalman.blogspot.com.tr/

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Melekcim ben teşekkür ederim. Geldim bloguna ;)

      Sil
  12. Okumadığım bir kitap. Tesadüf, geçen hafta okuduğum Can Dündar`ın kitabında da adı geçiyordu. Benim de okuma zamanım gelmiş çoktan demek:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Semi bu tarz tesadüfler çok hoş oluyor :) Hımm işaret gelmiş sana bak oku diye :)

      Sil
  13. Ya müthiş özetlemişsin arkadaşım. Büyük bir beğeni ile sonraki satırda ne olacak diye meraklandım. Yalnız şu olay beni ürpertti. Dr. B nin satranca takılıp sürekli beyinde iki kişiyi satranç oynatıp şizofren olmasından korktum. Ben de sürekli beynimde kıyafet tasarımı yapıyorum. Hatta bu istemsizce gelişiyor. Bazılarını hemen bi deftere çalakalem çizip notlar alıyorum. Belki alzheimer olmam bu yüzden ama ya şizofren olursam. Allah korusun. Öptüm...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nilguncum ayy yok arkadasim sende olmaz korkma;) hiclikte degilsin tatlim agir yalnizlik ve degersizlikle olusan sorunlar bunlar;)
      ay ilahi gulesim geldi cok sekersin:)

      Sil
    2. Tiroit var ya. Biraz yakın şizofrene ben de;))))

      Sil
  14. satrancı severim, çok satan kitapları ise pek değil

    YanıtlaSil
  15. Cok guzel bir kitapmis, okunacaklar listesine aldim :) Tesekkurler Deryacim.
    Sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nahidecim kisa da ;) rahat rahat okunur ;) sevgiler cnm

      Sil
    2. Nahidecim ile ben karistik galiba :) Malum ikimizde renkliyiz :)

      Sil
  16. Çok sevmiştim Satranç'ı. Hatta blogumda da yazmıştım. İnce bir kitap ama dolu dolu. Güzel paylaşımın için teşekkürler canım ❤

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eminecim evet dolu dolu gercekten de. Senin blogdakine de bakiyim ;) ❤

      Sil
  17. Bu zamanlarda sık sık karşıma çıkıyor bu kitap her blogda bir tanıtımı var ancak şu ana kadar okudum en iyi tanıtımlardan biri olmuş en kısa zamanda da bir kitapçıya uğrayıp orada da karşılaşmayı diliyorum kendisiyle :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Suleyman Koseoglu
      E isaret gelmis demek ki :) Cok teşekkür ederim, begenmenize sevindim. Karsilasirsiniz umarim ;)

      Sil
  18. heeey baksan yaaaa, son yazdığım o john berger kitabı, bir gün önce yazdığım o kitap blogundan okudum. otuz yaş'ı da ordan okudum. yüzlerce kiğtap var. ve iki tık ile tam 2 saniyede iniyor. bilgisayarımızda oluyor. böyle de okuruz. istersek çıktı alır, spiral ciltle kitap haline de getirebiliriz. süper yaaaa. veeee "zweig kuluçka" yaz. prda iki tane zıvayk da var. biri ünlü amok koşucusu :) o site olacak şey değil yaaa :) cennet gibi :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Deep
      Grrcekten de hazine gibi bir blog. Ben genelde google a pdf oku yazar bulurdum oradan en azindan tek bir yerden bakacagiz. Super oldu canim sagolasin 💗💜💕

      Sil
  19. Ben bunu okumustum ama tek satiri kalmamis aklimda. Tekrar okunacaklar listesine alayim bari :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Deryacim ah ben de hep unutuyorum okuduklarimi ne olcaz biz boyle :) 💕

      Sil
  20. Ben yokum bayadır, saçların ne güzel ya, kitaba bakmadım saçlarından...çok yakışmış..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Anne güncesi evet canım iyisin di mi? İşler yoğun herhalde ;)
      Ah canım çok teşekkür ederim ^.^

      Sil
  21. Gel de fırsatını bulunca elin bu kitaba varmasın bu yazıyı okuduktan sonra. Çok teşekkürler <3

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Acemidemirci
      Çok teşekkür ederim ne kadar güzel ve motive edici bir yorum oldu bu sevgiler <3

      Sil
  22. Fotoğraflar kime ait :D Ben çok beğendim.

    Bu arada Zweig'in kitapları bir harika. Zor okunsa da güzel kitaplar ve dediğin gibi cilt cilt kitaplardan daha da çok şey katıyor insana

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Cahilcim fotolar bendenize ait. Artistlik yapıyorum arada bir di mi :D Bi de kendi kendimi çekiyorum gören deli der yani :D Çok teşekkürler
      Evet Zweig gerçekten müthiş bir kalem. Ne açıdan zor okunuyor ?
      Kesinlikle sayfa sayısı değil kalitesi önemli bunu gösteriyor. Teşekkürler bu güzel yorum için sevgiler <3

      Sil
  23. Canım ne güzel anlatmışsın hemen okumak istedim:) Okunacaklar listesine alındı. Bazen kitaplarda betimlemeler o kadar çok uzatılıyor ki sadece kitabın sayfasının çok olması için yapıldığını düşünüyorum ve çok sıkılıyorum okurken. Sanırım burda fazla abartılmamış ve o yüzden ince olmuş diye düşündüm. Bir de hiçlikle ilgili yazdığı hiçliğin bir insan için ceza olduğundan bahsetmiş ya, okurken aklıma inzivaya çekilip hiçliği yaşamak isteyenler geldi (örneğin Budistler, ermişler, vb.) ve belki de sen istersen hiçlikte güzel bir şey olabilir diye düşündüm:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Emredersinizzz
      Çok teşekkür ederim.
      Kesinlikle uzatılınca sıkmaya başlıyor, sayfa sayısı çok olunca daha fazla satılacağını düşünüyorlar evet :)
      Burada sayfa sayısının az oluşu türünden de kaynaklanıyor canım. Yani bunlar Novella , bir çeşit öykü türü. O yüzden az sayfalı.
      Hiçlik hımm eveeet bu da ilginç bir durum:)
      Gönüllü hiçlikte güzel olabilir, ancak zorakisinde travmatik olur diye düşünüyorum. Aşağılık duygusu yani. Ama dediğin inzivadaki durumda "ben" ortadan kalkıyor .ego ortadan kalkınca da bunalıma girilmez diye düşünüyorum;)
      çok farklı açıdan yaklaştın çok beğendim canım <3

      Sil
  24. O zamaaan hemen okunacaklar listesine alıyoruuuz :)

    YanıtlaSil
  25. pek bir ciddisiniz efenim fotoda :)
    yine şahanesiniz tabii:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tolgaa :)
      :D e işte nabza göre şerbet veriyos :D Konu ciddi olunca poza da geliyor bi ciddiyet:p
      Çok çok çok teşekkürler :)

      Sil
  26. Merhaba,

    okumaya değer eserlerden biridir. Tanıtımınız ile bu düşüncemi onayladınız,ayrıca kısa ve net yazı ile başkalarının metrelerce incelemelerinden daha iyi bilgi vermişsiniz.

    Kaleminize sağlık, takipteyim...

    Sevgiler <3

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gamze merhaba çok teşekkür ederim yorumun için. Gerçi ben de bazen uzatıyorum incelemeyi :)
      Ben de takipteyim sevgiler <3

      Sil
  27. zweing'in okuduğum tek kitabıydı satranç. şule sağolsun oldukça ilgimi çektirmişti o an yazısıyla, ve şu an da senin yazınla da hem kitabın sayfaları arasında yolculuk yapmış gibi oldum, hem de yazın diğer eserlerini de merak etmedim değil. um; ben gidip bilinmeyen bir kadının mektubuna bakayım en iyisi. bu arada bu harika yazın için çok teşekkürler ironwoman'ım. :3

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Riiivv canım süper kitap hatta filmi de var 60 yapımlı bakarsın belki :)
      ben teşekkür ederim rivcimmm <3

      Sil
  28. Bak bak bak kitap okuyuşa bak :D Satrancı okuyor diye hemmmmmmeeeeen satranç kimliğine bürünmüş :D
    Maşallah arkadaşıma! O güzelim kırmızı saçlarla satranca renk katmışsın ;)

    Not: şimdi kitabı okuyamadığı için o konuya girmeden kenardan dolaşıyor...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. dağınıkcım
      eheheh :) artistik pozlar bişeeeler böyle :) canım çok teşekkür ederim yorumunla asıl sen renk kattın.
      kenarlarda dolaş zaten daha güvenli hahah :D çok öperim ^.^ <3<3<3<3

      Sil